Water Footprint  คืออะไร?

รู้จัก Water Footprint

Water foorprint หมายถึง ค่าชี้วัดการใช้น้ำของผู้บริโภคหรือผู้ผลิตไม่ว่าจะเป็นทางตรง หรือทางอ้อม ดังนั้น วอเตอร์ฟุตพริ้นท์ของสินค้าหรือบริการ จึงเป็นปริมาณน้ำที่ใช้ในกระบวนการผลิตสินค้าและบริการทั้งทางตรงและทางอ้อม โดยคำนวณ ปริมาณน้ำจากผลรวมของทุกขั้นตอนตลอดห่วงโซ่ของการผลิตสินค้าและบริการนั้น ปริมาณน้ำที่ใช้สามารถวัดได้จากปริมาณน้ำที่ใช้ไปและ / หรือ ปริมาณน้ำเสียที่ปล่อยออกมา ทำให้วอเตอร์ฟุตพริ้นท์ เป็นเครื่องชี้วัดที่ชัดเจน เพราะไม่ได้แสดงให้เห็นถึงปริมาณน้ำที่ใช้และปริมาณน้ำเสียที่ปล่อยออกมาเท่านั้น หากแต่แสดงให้เห็นถึงสถานที่และระยะเวลาที่เกิดการใช้น้ำ

เกือบทุกสิ่งทุกอย่างทุกกิจกรรมในชีวิตประจำวัน ล้วนมีน้ำเป็นส่วนประกอบที่สำคัญทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็นการอาบน้ำ ล้างหน้า แปรงฟัน การชำระล้างสิ่งของต่างๆ หรือแม้กระทั่งเสื้อยืดคอกลมที่เราใส่กัน ก็ต้องใช้น้ำในกระบวนการผลิต ซึ่งเราต้องสูญเสียน้ำไปประมาณ 2,000 ลิตรต่อตัว ผลิตกระดาษ A4 ก็ต้องใช้น้ำ เพียงผลิตแค่ 1 แผ่นต้องใช้น้ำมากถึง 10 ลิตรเลยทีเดียว

วอเตอร์ฟุตพริ้นท์ทั้งหมดสามารถแยกออกเป็น 3 ส่วน คือ

1. วอเตอร์ฟุตพริ้นท์สีน้ำเงิน (Blue Water Footprint) คือ ปริมาณน้ำจากแหล่งน้ำธรรมชาติทั้งแหล่งน้ำผิวดินเช่น น้ำในแม่น้ำทะเลสาบรวม ทั้งน้ำในอ่างเก็บกักน้ำในอ่างเก็บน้ำต่างๆ และแหล่งน้ำใต้ดินอันได้แก่ น้ำบาดาล ที่ใช้ในการผลิตสินค้าและบริการเพื่อตอบสนองความต้องการ ของผู้บริโภค
2. วอเตอร์ฟุตพริ้นท์สีเขียว (Green WaterFootprint) หมายถึง ปริมาณ น้ำที่อยู่ในรูปของความชื้นในดินที่ถูกใช้ไปในการผลิตสินค้าและบริการ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการผลิตพืชผลทางการเกษตร การทำไม้ และ ทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์
3. วอเตอร์ฟุตพริ้นท์สีเทา (Gray Water Footprint) หมายถึง ปริมาณน้ำเสียที่เกิดขึ้นจากกระบวนการผลิตสินค้าและบริการ ซึ่งคำนวณจากปริมาณน้ำที่ใช้ในการบำบัดน้ำเสียให้เป็นน้ำดีตามค่ามาตรฐาน

ดังนั้น วอเตอร์ฟุตพริ้นท์จึงมีทั้งปริมาณน้ำที่ใช้โดยตรงและโดยอ้อม ปริมาณน้ำที่ใช้ ดังกล่าวต่างก็ประกอบด้วย ฟุตพริ้นท์ ของน้ำทั้ง 3 ประเภท ทั้งนี้ วอเตอร์ฟุตพริ้นท์สีน้ำเงิน และสีเขียวเป็นปริมาณน้ำที่ใช้ หรือ Water Consumption ส่วนวอเตอร์ฟุตพริ้นท์ สีเทาเป็น ปริมาณน้ำเสีย หรือ Water Pollution และหน่วยวัดของวอเตอร์ฟุตพริ้นท์มีหน่วยเป็นลูกบาสก์เมตร/ตัน 

• วอเตอร์ฟุตพริ้นท์ในพืช คำนวณจากปริมาณน้ำที่พืชใช้ (ลูกบาศก์เมตร/ เฮกตาร์)/ปริมาณผลผลิตของพืชนั้น (ตัน/เฮกตาร์
• วอเตอร์ฟุตพริ้นท์ ในสัตว์ คิดจากปริมาณน้ำทั้งหมดในการผลิตและให้อาหารสัตว์ น้ำดื่ม ของสัตว์ และน้ำที่ใช้ในการกิจการเลี้ยงสัตว์อื่นๆ เช่น น้ำที่ใช้เพื่อทำความสะอาดคอกสัตว์น้ำที่ใช้ในการระบายความร้อน
• วอเตอร์ฟุตพริ้นท์ในผลิตภัณฑ์จากพืชและสัตว์เป็นผลรวมของวอเตอร์ฟุตพริ้นท์ การผลิตผลิตภัณฑ์จากพืชและสัตว์ ตั้งแต่เริ่มกระบวนการ จนกระทั่ง สิ้นสุดได้ออกมาเป็นผลิตภัณฑ์นั้นๆ

น้ำเป็นทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัด แต่ความ ต้องการใช้น้ำมีเพิ่มขึ้นตามการเติบโตของประชากรและเศรษฐกิจ และคาดว่าวอเตอร์ฟุตพริ้นท์จะเข้ามามีบทบาทต่อการกำหนดนโยบายในการค้าในอนาคต เพื่อตระหนักให้เห็นถึงความสำคัญเรื่องการอนุรักษ์น้ำและการใช้ทรัพยากรน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งในอนาคตเราอาจจะเห็นการนำฉลากวอเตอร์ฟุตพริ้นท์ มาแสดงบนผลิตภัณฑ์เพื่อให้ทั้งผู้ผลิตและผู้บริโภคให้ความสำคัญกับการ ใช้น้ำในการผลิตสินค้าต่อไป

ที่มา https://www.g-able.com/digital-review/water-footprint/

https://www.blockdit.com/posts/60473a11d1d50a0c154ef657

ภาพประกอบ liveearth.org

https://www.greeneconomycoalition.org/news-and-resources/promoting-water-sustainability-of-financial-institutions